De gevolgen: Op lichamelijk vlak

In welke mate alcohol op zichzelf, dus rechtstreeks toxisch is voor de verschillende organen is moeilijk te zeggen. Alcoholmisbruik leidt immers ook tot algemene verwaarlozing van voeding en vitaminetekort, vooral dan van vitamine B. Ook is het zo dat verschillende afbraakstoffen van alcohol eveneens een toxisch effect kunnen hebben, zoals bijvoorbeeld acetaldehyde. Wanneer het lichaam veel alcohol te verwerken krijgt heeft dit eveneens een weerslag op de stofwisseling van bijvoorbeeld lipiden (vetten) en glucose (suiker). De organen die het meest onder dit alles te lijden hebben zijn de lever, het zenuwstelsel en het ganse maagdarmsysteem.
In verband met de vaak besproken leverpathologie vermelden we de conclusie van een recente Duitse studie (Lelbach). Personen die gemiddeld 160 gram alcohol per dag drinken zouden statistisch gezien na 10 jaar zeker 50 % kans hebben op een ernstige leveraantasting. 160 gram pure alcohol komt ongeveer overeen met 10 - 12 pinten bier. Op eerste zicht lijkt dit een enorme hoeveelheid maar wanneer men de concrete drinkgewoonte van bepaalde personen nagaat zal men merken dat men vrij gemakkelijk tot die globale hoeveelheid komt wanneer men er rekening mee houdt dat het statistisch gemiddelde natuurlijk fel opgetrokken wordt door regelmatige stootdosissen ter gelegenheid van feestjes, aperitieven, wijn bij het eten e$ de whisky 's avonds. Bovendien moet men benadrukken dat die hoeveelheid ver in de pathologische proporties gelegen is vermits men 50 % kans heeft op een ernstig leverlijden en uiteraard wil men dat toch voorkomen. Wanneer men, buiten de context van verslaving, de vraag stelt hoeveel men per dag zou mogen drinken moet men die besproken hoeveelheden minstens halveren. Volgens heel wat auteurs behoren mensen die dagelijks 5 - 6 pinten bier drinken bij de groep der excessieve drinkers. Op lever gebied zijn er in feite drie belangrijke aandoeningen te vermelden : de vetlever (steatose) waarbij er in bepaalde celstructuren een te grote lipidenopstapeling (vetten) gebeurt, de alcoholische hepatitis en tenslotte de veelbesproken levercirrose. Terwijl de eerste twee nog een belangrijke reversibiliteit hebben is dit niet meer het geval met de echte levercirrose. Bovendien ontstaan er secundair aan levercirrose progressief andere problemen : ascites (vochtophoping), slokdarmvarices enz ... Dit alles kan eventueel fataal worden. Verder vermelden we nog de mogelijkheid van alcoholische pancreatitis en de kans op diverse afwijkingen van het bloedbeeld. Ook andere inwendige organen (maag- darmstelsel, hart ...) kunnen duidelijk gehinderd worden door alcoholmisbruik.
Zeer belangrijk zijn ook de verwikkelingen op neurologisch vlak : aantasting van de perifere zenuwen met gevoelsstoornissen en eventueel verlamming, rechtstreekse aantasting van de hersenen met als gevolg intellectuele en uiteraard ook affectieve aftakeling, soms zelfs evoluerend naar een toestand van werkelijke krankzinnigheid (dementie, Korsakoffsyndroom...), die dan van tijdelijke (delirium tremens, hallucinosis ...) of een enkele keer van blijvende aard kan zijn. Deze lijst is ver van volledig en bovengenoemde verwikkelingen zijn niet steeds omkeerbaar.